Struinen door de natuur van zonneweide De Blauwe Poort

Zorgen dat de natuur erop vooruitgaat: dat is het doel van natuurinclusief ontwerpen, vertelt landschapsarchitect Arda van Helsdingen. Zij maakte het landschapsontwerp voor zonneweide De Blauwe Poort “samen met de omgeving, want je wil dat ook de mensen zich betrokken voelen.”

Als je aan het begin van Zonneweide De Blauwe Poort staat, dan valt op dat er geen hekken omheen staan. Sloten met wuivende rietkragen sluiten de zonneweide af. Een wandelpad voert je langs een rij knotwilgen en naar een bankje met uitzicht op de Blauwe Poort, de waterplas waarnaar het park is vernoemd. Het wandelpad is verbonden met een struinpad dat midden door het park loopt en naar een uitkijktoren leidt. Klim je de trappen op, dan heb je een magnifiek uitzicht over de zonneweide en de plas. Weer terug op aarde, is het de moeite waard om door je knieën te zakken om te zoeken naar sporen van een bunzing, das of marter of de echte koekoeksbloem te bekijken.

Meerkoepelkansen
Deze natuurbeleving is het resultaat van de input die de klankbordgroep aan landschapsarchitect Arda van Helsdingen gaf. “In het ontwerp is gekeken hoe we de natuur- en cultuurhistorie van het gebied konden versterken en de leefomgeving van alle planten en dieren konden bevorderen. Het bankje is bijvoorbeeld ingebracht door de heemkundekring om stil te staan bij de historie en de bijzondere natuur van die waterplas.” 

Meerkoepelkansen zou je dat kunnen noemen, een win-winsituatie voor de flora en fauna ter plaatse. Arda gebruikt meerkoepelkansen liever in de context van alle organisaties die betrokken waren bij het ontwerpproces: hoe meer hun belangen gehonoreerd werden, hoe groter de betrokkenheid bij de zonneweide. “Het viel me op dat er weinig weerstand was. Men zag in dat de komst van de zonneweide de leefomgeving voor planten en dieren kon verbeteren.”

Waterrijk en groener
De grootste uitdaging in het natuurinclusieve ontwerp was het moerassig en waterrijk houden van de gebieden rond de waterplas. Droge grond is minder interessant voor de soorten planten en dieren die er voorkomen, dan drassige grond. Ook zijn er natuurvriendelijke oevers aangelegd die ruimte laten voor plant en dier en zijn de zonnepanelen hoger geplaatst. “Hierdoor kan er meer licht onder de panelen komen waardoor kruidenrijk gras kan groeien en het geheel groener oogt.” 

Na de aanleg zat het werk van Arda erop. Het beheer van de zonneweide is in handen van een boer uit de omgeving. “Als ik in de buurt van De Blauwe Poort ben, ga ik zeker kijken hoe de zonneweide erbij ligt. De landschapsontwerpen die ik maak zijn voor de mensen en de dieren die er wonen. Zie ik hen genieten, dan ben ik tevreden.” Interesse in het landschappelijk ontwerp van de zonneweide? Zie www.zonneweidedeblauwepoort.nl. 

Arda van Helsdingen, landschapsarchitect

Laarbeek Energie communiceert met gevoel

Met hart en ziel zet de jonge coöperatie Laarbeek Energie zich in om de omgeving te betrekken bij hun initiatieven, waaronder participeren in zonneweide De Blauwe Poort. “We zetten flink in op communicatie met een verhaal op maat dat raakt,” zegt voorzitter Frits Swinkels.

Het liefst neemt Frits Swinkels belangstellenden mee naar zonneweide De Blauwe Poort voor een korte wandeling naar de uitzichttoren en loopt hij via het wandelpad terug. “Het is een wandeling van vijf minuten, maar ik kan makkelijk een uur om te vertellen hoe natuur, biodiversiteit, duurzame energie en techniek hier samenkomen. Mensen kunnen met eigen ogen zien dat je geen grond hoeft op te offeren als je een natuurinclusief zonnepark bouwt.”

Laarbeek Energie is in 2022 opgericht. De coöperatie is nu in onderhandeling om mede-eigenaar van Zonneweide De Blauwe Poort te worden. “We zijn schatplichtig aan Stichting Platform Duurzaam Laarbeek die vanaf het begin bij de ontwikkeling van de zonneweide is betrokken. Laarbeek Energie is onder meer opgericht om ervoor te zorgen dat inwoners van de gemeente Laarbeek in De Blauwe Poort kunnen participeren,” legt Frits uit. “Maar we doen meer, we willen als coöperatie de volle breedte van het energievraagstuk benaderen voor de inwoners van de gemeente.”

Ondanks dat meer dan honderd mensen lid werden van de coöperatie in een half jaar tijd, is het aantal inwoners dat wil participeren in De Blauwe Poort nog te weinig, vertelt Frits.  “Door de verkiezingsuitslag in 2023 en de negatieve stroomprijzen zullen we daar nog harder aan moeten trekken. De betrokkenheid van onze leden is groot, maar ik merk dat we onze boodschap anders moeten opbouwen om ook groepen mee te krijgen die minder bezig zijn met klimaatverandering. Dat Green Trust geen commercieel buitenlands bedrijf is en de goede contacten met gemeente en wethouder helpen mee en vergroten het draagvlak van Laarbeek Energie.”

Geen boekhoudverhaal
De coöperatie heeft de verschillende groepen inwoners goed in beeld en bekijkt per groep hoe ze die het beste kunnen bereiken. Mensen die zich zorgen maken over de toekomst van hun (klein)kinderen doen nu al goed mee. “We bereiken nu nog te weinig jongeren maar we willen dat verbeteren met een jong lid van onze Raad van Advies. Hij is 24 jaar. Ook gaan we social media breed inzetten. In het verenigingsleven en bij het lokale bedrijfsleven is nog winst te behalen. Ik ben organisatieadviseur en weet uit ervaring dat een verhaal vanuit het hart beter beklijft dan een verhaal van de boekhouder,” vertelt Frits.

Samen met Green Trust werkte Laarbeek Energie aan een communicatiestrategie die mensen aanspreekt op hun sociaal maatschappelijke verantwoordelijkheid en hun eigen verantwoordelijkheid aangaande het klimaat,” zegt Frits. “Door het aanspreken op dat verantwoordelijkheidsgevoel proberen we duidelijk te maken dat participeren en verduurzamen voor de eigen lange termijn is. Iedereen wil een betere wereld voor zijn kinderen en kleinkinderen achterlaten; dat gevoel proberen we op te roepen. Daar moet je dan echter wel wat voor doen.”


Frits Swinkels, voorzitter Coöperatie Laarbeek Energie